niedziela, 26 czerwca 2011

Krótka historia CNG czyli trochę inny LPG

Mój pierwszy samochód miał instalację gazową. Drugi też ją miał. Jako kierowca oraz miłośnik motoryzacji byłem zainteresowany oczywiście tym jak instalacja działa. Oczywiście wiedziałem, że LPG to nie to samo co CNG.Okazało się, że tak naprawdę na rynku księgarskim jest tylko jedna pozycja na ten temat. Ale podczas licznych podroży po tzw. Europie Zachodniej spotkałem się z gazem CNG, który w Polsce był właściwie nieznany i nieznane są także publikacje na ten temat.

Erdgaz, Metan, Gaz Ziemny, CNG czyli Compressed Natural Gas (ang. sprężony gaz ziemny) znany także jako gaz błotny lub gaz kopalniany. Zastosowany jak paliwo do pojazdów w latach 30 – tych poprzedniego wieku, czyli mniej więcej równolegle do zastosowania LPG. Wykorzystywano go m.in. we Włoszech, Wielkiej Brytanii, Czechach i w Rosji. W Polsce już latach 50 tych istniało (i jeździło) prawie 2 tys. samochodów napędzanych na gaz CNG – były to głównie pojazdy służb technicznych. 

Sprężony gaz ziemny ma najdłuższą tradycję stosowania w południowej Polsce gdzie w latach po II wojnie światowej – w latach pięćdziesiątych wybudowano kilka stacji sprężania gazu ziemnego do napędu pojazdów samochodowych m. in. Rzeszów, Tarnów, Mysłowice i Krosno. Stacje były wyposażone w urządzenia francuskie Lischar oraz czeskie Skoda. W latach sześćdziesiątych oraz siedemdziesiątych stacje z gazem CNG znikły z Polskiego krajobrazu. Wpłynął na to zapewne niski poziom dostępnych ówcześnie rozwiązań technologicznych a przede wszystkim brak odpowiednich zbiorników. 

Gaz CNG powrócił w Polsce do łask w dobie lat 80 tych. Przemysłowy Instytut Motoryzacji w Warszawie, przy współpracy Politechniki Krakowskiej i Politechniki Śląskiej w Gliwicach rozpoczął realizację specjalnego rządowego programu wykorzystania gazu ziemnego do napędów samochodowych czego efektem było zainteresowanie Sanockiego Zakład Górnictwa Nafty i Gazu.

W 1988 roku uruchomiona została pierwsza stacja tankowania samochodów gazem ziemnym w Kopalni Gazu Ziemnego Przemyśl – Zachód. Żuki A-11B wyposażone w armaturę zasilającą dostarczoną przez PIMOT były pierwszymi samochodami w tym czasie zasilanymi CNG. Rok później na terenie tej samej kopali zbudowano drugą instalację tankowania samochodów, która zasilała kilkanaście pojazdów należących do lokalnej firmy transportowej. W tym czasie Rzeszowski MZK wyraził zainteresowanie tym paliwem. Początkowo w kilku używanych autobusach Jelcz, następnie w nowych. W sumie było ich kilkanaście. W pozostałych rejonach kraju było o wiele gorzej. Sześć autobusów było w Krakowie i kilka w Warszawie.

Oto krótka historia CNG w Polsce, a na świecie? Podobnie, z tą różnicą, że kiedy w Polsce w latach 70 tych już o CNG było cicho to na świecie zaczęło się robić głośno: w czasie kryzysu energetycznego rozpoczął się prawdziwy rozwój techniki CNG.  To dlatego jesteśmy teraz dużo daleko za Rosją czy Niemcami i mamy tak słabą sieć stacji tankowania.
Aleksander Sowa

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz